Jedną z kwestii, którą powinni mieć na względzie rodzice w pierwszych miesiącach życia dziecka, jest asymetria u niemowlaka. Wiąże się ona z ograniczonym posługiwaniem się jednej ze stron ciała – może się to objawiać pochylaniem głowy czy ułożeniem w kształt litery C. Przyczyn takiego stanu rzeczy należy upatrywać w życiu płodowym. Rozwijający się maluszek z czasem ma coraz mniej miejsca w łonie matki, a tym samym pozostaje przez długi czas w jednej pozycji. Asymetria u noworodka jest więc stanem normatywnym, jednak powinna niepokoić, jeśli utrzymuje się zbyt długo.
Co to jest asymetria?
Asymetria u niemowląt może wiązać się z nieprawidłową budową ciała lub zaburzeniami w obrębie postawy bądź motoryki. Oprócz tego, że może wynikać z przyjęcia długotrwałej pozycji w macicy, do przyczyn jej występowania zalicza się również czynniki obecne po porodzie. O ile w pierwszych 2-4 miesiącach życia niemowlaka asymetria nie powinna budzić niepokoju, tak po tym okresie dziecko powinno już zyskać kontrolę posturalną na skutek rozwoju układu nerwowego. Z symetrycznym ułożeniem mamy do czynienia wówczas, gdy nos, broda, pępek i spojenie łonowe znajdują się w linii prostej względem siebie. Tułów jest więc prosty, głowa nie jest przechylona, a uszy są w takiej samej odległości od barków.
Mówiąc o tym, co to jest asymetria, należy wspomnieć, że możemy mieć do czynienia z jej strukturalną lub funkcjonalną odmianą, które mogą również ze sobą współwystępować. W pierwszym przypadku mowa jest o asymetrii ułożeniowej – wówczas maluch, leżąc na twardym i prostym podłożu, albo uparcie zwraca się w jedną stronę, albo przybiera pozycję w kształcie litery C. O Asymetrii funkcjonalnej mówimy natomiast w sytuacji, w której dziecko ma wyraźne preferencje lewych lub prawych kończyn i porusza głównie nimi, unikając angażowania drugiej strony ciała.
Asymetria u niemowlaka – objawy
Oprócz wyżej wspomnianych oznak asymetrii u niemowlaka objawy mogą również obejmować nierównomierne rozwijanie się mięśni po jednej stronie ciała oraz kłopoty w obracaniu głową. Należy mieć na względzie, że ciągłe układanie główki tylko na jednej stronie może wiązać się z asymetrią twarzy u niemowlaka, w której dochodzi do spłaszczenia strony leżącej. Długotrwały nawyk tego typu może prowadzić do wykształcenia się trwałych deformacji. Warto wiedzieć, że asymetria głowy u niemowlaka może również wynikać z obecności wad słuchu bądź wzroku – wówczas utrwalona preferencja leżenia na jednej stronie wynika z tego, że tylko taka pozycja umożliwia maluszkowi niezakłócone odbieranie bodźców z otoczenia.
Czym grozi nieleczona asymetria?
Jak wspomniano, po 3-4 miesiącu życia asymetria ułożeniowa powinna ustąpić. Jeśli się tak nie dzieje, wskazana jest wizyta u fizjoterapeuty. Przyczynami utrzymywania się asymetrii u niemowlaka mogą być problemy w obrębie napięcia mięśniowego, porażenie mózgowe, skolioza, błędy w opiece popełniane przez rodziców i wiele innych, dlatego tak ważna jest wczesna, profesjonalna diagnoza. Nieleczona asymetria u niemowląt może prowadzić do problemów z równowagą, współpracą półkul mózgowych, a także powstawania wad postawy.
Ćwiczenia na asymetrię u niemowlaka
W przypadku asymetrii ułożeniowej czy asymetrii głowy u niemowląt ćwiczenia rehabilitacyjne są dobierane indywidualnie. Bardzo ważny jest również udział rodzica, który musi nauczyć się, jak opiekować się dzieckiem, aby nie pogłębiać asymetrii i stymulować obie strony ciała maluszka. Oprócz tego sam fizjoterapeuta wdraża odpowiednie techniki, na przykład metodę Vojty na przykład – odpowiedni sposób podnoszenia, noszenia niemowlaka tak zwany handling, zastosowanie metod neurofizjologicznych, do których należą metoda NDT- Bobath Baby lub Vojta. To, ile trwa rehabilitacja asymetrii u niemowlaka, jest uzależnione od głębokości zaburzenia, a także jego przyczyn. W przypadku, gdy wynika ona z błędów w opiece, najczęściej wystarcza kilka wizyt u fizjoterapeuty – w przeciwnym razie proces leczenia będzie wymagał od rodziców cierpliwości i systematyczności.
Na profesjonalną fizjoterapię asymetrii u niemowląt zapraszamy do naszego centrum medycznego w Suchym Lesie.